Thuế trực thu là gì?
Thuế trực thu (TTT) là loại thuế mà Nhà nước thu trực tiếp vào phần thu nhập hoặc tài sản của đối tượng nộp thuế.
Bản chất kinh tế của TTT là người nộp thuế đồng thời là người chịu thuế.
Căn cứ mức thuế quy định trong luật thuế, người nộp thuế tự tính và trích một phần thu nhập của họ trực tiếp nộp cho Nhà nước, tức là thuế thu trực tiếp vào thu nhập của người nộp thuế.
Ưu điểm của thuế trực thu
Ưu điểm của TTT là đảm bảo được tính công bằng xã hội vì động viên trực tiếp vào thu nhập của từng tổ chức, cá nhân có thu nhập.
Nghĩa là:
- Người có thu nhập cao thì phải nộp thuế nhiều,
- Người có thu nhập vừa thì phải nộp ít hơn,
- Người không có thu nhập thì không phải nộp thuế.
Hơn nữa, thuế, trực thu còn cho phép tính đến những yếu tố có tính độc lập với thu nhập của người nộp thuế như:
- Hoàn cảnh bản thân;
- Tình trạng hôn nhân;
- Hoàn cảnh gia đình…
Thuế này có tính công bằng hơn thuế gián thu, vì phần đóng góp về thuế thường phù hợp đối với khả năng của từng đối tượng,có tính phân loại đối tượng nộp.
Ít tác động vào giá cả thị trường, vì thường đánh vào kết quả thu nhập sau quá trình kinh doanh, sản xuất.
Hạn chế của thuế trực thu
Tuy nhiên, TTT cũng có những mặt bất lợi, đó chính là:
Việc tính toán phức tạp hơn, dễ dẫn đến tình trạng tính toán đúng thì nộp thuế đúng, tính toán không đúng thì nộp thuế không đúng, và
Thường là phải xác định rõ thu nhập thì mới thu được thuế cho nên thường rất chậm.
Nhiều trường hợp phải đến kỳ quyết toán mới thu được đủ thuế, có trường hợp thu thiếu thì phải nộp thêm, thu thừa thì phải thoái trả.
Một trở ngại khác là thuế thu trực diện vào thu nhập, tài sản của tổ chức, cá nhân nên về tâm lý là dễ bị phản ứng. Mặt khác nếu chỉ thu thuế trực thu thì diện quản lý thu thuế sẽ rất rộng và phân tán do đó phải tốn nhiều công sức mà hiệu quả thấp, dần đến hạn chế trong việc tập trung số thu đầy đủ, kịp thời về cho NSNN.
TTT có nhược điểm là hạn chế phần nào sự cố gắng tăng thu nhập của các đối tượng, vì thu nhập và lợi nhuận càng cao thì phải nộp thuế càng nhiều.
Tại Việt Nam, các loại thuế thuộc loại thuế trực thu gồm có: thuế TNDN, thuế TNCN,..
Xem thêm: Khóa học ôn thi công chức thuế
Xem thêm: Khóa học xuất nhập khẩu
